1
دانشگاهکردستان دانشكدهفنیومهندسی گروهبرق عنوان: جبرانتوانراکتیووتعادلبار پژوهشگر: سمیرابنفشی استادراهنما: دکترجمالمشتاق-دکتررحمتالهمیرزایی كارشناسي نامه پایان قدرت گرایش برق رشته ارشد اسفندماه 0931 2
کلیهحقوقماديومعنويمترتببرنتایجمطالعات عوضوم هايناشیازتحقیق ابتكاراتونوآوري )رساله(متعلق اینپایاننامه هب دانشگاهکردستاناست. 3
***تعهدنامه*** اینجانب سميرا بنفشي دانشجوی کارشناسي ارشد گرایش برق رشته قدرت دانشگاه کردستان دانشکده فني و مهندسي گروه برق تعهد مي نمایيم که محتوای این پایان نامه نتيجه تالش و تحقيقات خود بوده و از جایي کپي برداری نشده و به پایان رسانيدن آن نتيجه تالش و مطالعات مستمر اینجانب و راهنمایي و مشاوره اساتيد بوده است. با تقدیم احترام سميرا بنفشي 2931 / 24 /42 4
5
6
چکیده وجود بارهاي صنعتي بزرگ در شبکه هاي توزيع سبب ايجاد اغتشاش در ولتاژ کاهش ضريب توان و عدم تعادل بار در سه فاز مي شود که اين موارد منجر به کاهش توان تحويلي به مصرف کننده و آسيب رسيدن به تجهيزات خواهد شد. عالوه بر اين ضريب توان پايين و نا متعادلي بار سبب کاهش ظرفيت شبکه افزايش تلفات و نامتقارني ولتاژ مي گردد. در شبکه هاي برق به منظور جبران توان راکتيو از بانکهاي خازني و کندانسورهاي سنکرون استفاده شده است. بانکهاي خازني براي جبران توان راکتيو و حفظ ولتاژ در سطوح مجاز آن کاربرد دارند. اما تغييرات دائمي بار تنظيم ولتاژ با استفاده از بانک خازني ثابت را عمال غير ممکن مي سازد. به منظور حل اين مشکل از بانکهاي خازني پله ايي استفاده مي شود اما عملکرد گسسته و پله ايي اين بانکهاي خازني و سرعت پايين قطع و وصل آنها نيازهاي سيستم قدرت را برآورده نمي کند. کندانسورهاي سنکرون از قابليت عملکرد پيوسته و سرعت پاسخ باالتري نسبت به بانکهاي خازني برخوردارند اما بدليل وجود اجزاء دوار هزينه تعمير و نگهداري نسبتا بااليي دارند و سرعت پاسخ آنها نيز تحت تأثير ديناميک کند روتور است. يکي از بهترين راه حلها به منظور جبران سازي سريع بار به نحوي که اثرات لحظه ايي بارهاي بزرگ از جمله فليکر حذف گشته و عالوه بر متعادل سازي بار و اصالح ضريب توان اندازه ولتاژ نيز بهبود يابد استفاده از جبران کننده استاتيکي توان راکتيو در محل مصرف کننده است. موضوع اين پايان نامه ساخت يک جبران کننده استاتيک توان راکتيو در سطح فشار ضعيف مي باشد که در سمت بار متصل مي شود. در اين پروژه اثرات نامتعادلي بار در تلفات توان افت ولتاژ نامتقارن شدن ولتاژ و ايمني مصرف کننده ها بررسي خواهد شد. در نهايت يک دستگاه باالنس بار جهت متعادل نمودن شبکه طراحي و ساخته مي شود. مشخصات اين نمونه که به صورت آزمايشگاهي ساخته و تست مي شود داراي سطح 7
ولتاژ فشار ضعيف سه فاز ( 444 ولت( و سطح جريان 5 آمپر در فرکانس 54 هرتز مي باشد. همچنين براي بخش کنترلي آن از ميکروکنترلر AVR استفاده شده که با زبان BASCOM برنامه نويسي شده است. از جمله مشخصات اين جبران کننده سادگي در ساخت و برنامه نويسي قيمت پايين پاسخگويي سريع و قابل قبول آن مي باشد. واژه هاي كلیدي : جبران کننده استاتيکي توان راکتيو تعادل بار ضريب توان تنظيم ولتاژ 8
م 2 م 1 عنوان فهرست مطالب شماره صفحه فصل 1 مقدمه ایی بر توان راکتیو... 11 قدمه... 11... -1 فهوم توان راکتیو......12 1-3-1 چرا جبران سازی... 13 4-1 اهداف جبران بار......15 فصل 2 معرفی جبران کننده توان راکتیو 18...... 1-2 مقدمه... 18 2-2 جبران کننده ایده آل...18 3-2 اصول جبران سازی توان راکتیو......19 1-3-2 جبران سازی موازی... 19 2-3-2 جبران سازی سری... 21 3-3-2 خازنهای ثابت یا قابل سوییچ مكانیكي......24 1-3-3-2 مزایای خازن گذاری... 26 2-3-3-2 معایب خازن گذاری... 27 4-3-2 -کندانسورهای سنكرون.........28 29...SVC -5-3-2 1-5-3-2- جبران سازهای توان راکتیو تریستوری......32 32......TSC -1-1-5-3-2 36......TCR -2-1-5-3-2-3-1-5-3-2 ترکیب TCS و 39...TCR 40...STATCOM -6-3-2-7-3-2 مقایسه SVC و 41...STATCOM - 4-2 مطالعات آزمایشگاهي جبران توان راکتیو که منجر به ساخت شده اند... 44 5-2- جبران کننده توان راکتیومتعادل کننده بار و اصالح کننده ضریب توان... 59 9
عنوان فهرست مطالب شماره صفحه فصل سوم قطعات استفاده شده در ساخت جبران کننده توان راکتیو... 70 1-3 مقدمه... 70 2-3 انتخاب میكروکنترلر... 71 3-3 خصوصیات 73... ATmega32L 4-3 کریستال اسیالتور 78... XTL 4MHZ 5-3 اوپتوکوپلر... 79 82...LCD 6-3 7-3 رگوالتور... 84 8-3 سنسور جریان 85...ACS712 9-3 ترانزیستور 87...BC337 مراجع پیوست 1 89... اثرات اصالح ضریب توان... 94 پیوست 2 استانداردهای عدم تعادل ولتاژ... 96 پیوست 3 اثبات افزایش 1773 پریونیتي افزایش ولتاژ در زمان اتصال کوتاه...98 پیوست 4 محاسبات تئوری اثرات نامتعادلي بار......103 پیوست 5 محاسبات مربوط به اتصال ستاره... 119 پیوست 6 تئوری کارکرد جبران کننده توان راکتیو ساخته شده در این رساله... 126 14
فصل اول مقدمه ایي بر توان راكتیو -مقدمه ميزان کيلو وات ساعت اندازه گيري شده توسط کنتور هاي الکتريکي دقيقا معادل انرژي مصرف -1 1 شده توسط بارهاي الکتريکي در يک بازه زماني مشخص است. توان راکتيو همان تواني است که باعث اضافه جريان در سيمها مي شود اما اين اضافه جريان باعث انجام کاري نمي شود و اجبارا از سيم ها عبور مي کند[ 4]. توان لحظه اي نرخ تغييرات انرژي در هر لحظه است. بنابراين در يک لحظه ممکن است مقدار انرژي بسيار کم اما نرخ تغييرات آن زياد باشد در آن صورت توان راکتيو معرف ماکزيمم نرخ تغييرات انرژي در يک بازه زماني قابل تکرار است[ 4]. - مفهوم توان راكتیو -2 1 ) 1-1( ) 2-1( براي ولتاژ جريان و توان لحظه اي مي توان نوشت : 11
) 3-1( در معادله )3-1( جمله اول معرف توان اکتيو لحظه اي و جمله دوم به عنوان توان راکتيو لحظه اي تعريف شده است. همانطور که مشاهده مي کنيد جمله متغير با زمان اول از يک مقدار متوسط غير صفر برخوردار است که به آن توان اکتيو مي گويند. در واقع انتگرال زماني تابع مذکور در بازه تکرار تابع معرف يک مقدار اسکالر مستقل از زمان است که به آن اصطالحا توان اکتيو مي گويند. ) 4-1( حاصلضرب اين مقدار در زمان معرف کميت فيزيکي انرژي است که به طور مستقيم توسط کنتورهاي اکتيو اندازه گيري مي شود. اما در مورد جمله دوم معادله )3-1( انتگرال زماني تابع در بازه تکرار آن برابر صفر است. با اين حال در تشابه با توان اکتيو مقدار ماکزيمم اين تابع متغير را اصطالحا توان راکتيو مي خوانند. حاصلضرب اين مقدار در زمان معرف هيچ کميت فيزيکي نيست بلکه تنها يک بيان رياضي!! است[.[5 ) 5-1( بنابراين کميت توان راکتيو کميتي است که موجب زياد شدن جريان و تلفات مي شود. البته اين پارامتر به ذخيره انرژي در المان هاي ذخيره کننده انرژي مانند سلف و خازن کمک مي کند. امروزه توان راکتيو يکي از فاکتورهاي مهم در طراحي و بهره برداري از سيستمهاي قدرت الکتريکي مي باشد. انتقال توان اکتيو مستلزم وجود اختالف زاويه فاز بين ولتاژ هاي ابتدا و انتهاي خط است در حاليکه براي انتقال توان راکتيو الزم است که اندازه اين ولتاژ ها متفاوت باشد.[6 ] اغلب اجزاء سيستم و همچنين اکثر بارهاي الکتريکي توان راکتيو مصرف مي کنند جهت تأمين آن توان راکتيو يا بايد در طول شبکه انتقال داده شود و يا بايد در محلي که مورد نياز است آن را توليد نمود. 12
3-1- چرا جبران سازي توان راکتيوي که بين ژنراتور و مصرف کننده در حال نوسان است در شبکه به گرما مي تبديل مولدها شود. ترانسفورماتورها کابلها سيم کشيها و کليدها براثر آن تحت اضافه بار قرار گرفته که تلفات و افت ولتاژ را به همراه دارد. در صورت زياد بودن مقدار توان اکتيو مصرفي ممکن است کابلها و سيمها توان انتقال جريان برق را نداشته باشند و الزم باشد که کابلها و سيمهاي با مقاطع بزرگتر به کار گرفته توان انتقال واقع در شوند. راکتيو انتقال جريان الکتريکي است نيازمند به کابلهاي و با سطح مقطع بزرگتر دکلهاي فشار قوي مقاومتر و در نتيجه هزينه هاي مازاد است. همچنين افزايش تلفات الکتريکي و کاهش راندمان شبکه را نيز به همراه دارد[ 5]. اغلب دستگاهها و مصرف کنندگان الکتريکي براي انجام کار مفيد نيازمند مقداري توان راکتيو براي " براي A.C " مهيا کردن شرايط الزم جهت انجام کار مي باشند. بعنوان مثال موتورهاي الکتريکي تبديل انرژي الکتريکي به انرژي مکانيکي نيازمند توليد شار مغناطيسي در فاصله هوايي موتور هستند. ايجاد شار تنها توسط توان راکتيو امکان پذير است و با افزايش بار مکانيکي موتور مقدار 1 توان راکتيو بيشتري مصرف مي گردد[ 7 و 8 ]. عمده مصرف کنندگان توان راکتيو[ 4 و 7] عبارتند از: -سيستم هاي الکترونيک قدرت (Rectefiers) مبدل هاي AC/DC مبدل هاي (Inverters) DC/AC مبدل هاي AC/AC (Converters) ) چاپرها Choppers) 2- مصرف کنندگان يا تجهيزاتي که داراي مشخصه غير خطي هستند. 3- مصرف کنندگاني که در شکل موج ولتاژ محل تغذيه خود اعوجاج )هارمونيک( ايجاد مينمايند. 4- متعادل ساز هاي بار هاي نا متعادل 13
5- تثبيت کننده هاي ولتاژ کوره هاي القايي کوره هاي قوس الکتريکي سيستم هاي جوشکاري AC, DC -6-7 -8 همانگونه که ذکر شد مصرف توان راکتيو اجتناب ناپذير است. کنترل توان راکتيو بداليل متعددي مورد توجه روز افزون قرار دارد از جمله آنها مي توان به مطالب زير اشاره نمود: - با توجه به 1 اينکه انرژي از سوخت حاصل مي شود و با توجه به سوخت باالي قيمت در صورتي که بازده توليد انرژي کم باشد بدين معنا است که هزينه هاي صرف شده براي مصرف سوخت تلف شده از طرفي است. سوخت رابطه مستقيم با هزينه دارد پرداخت هزينه براي انرژي معقول به نظر ميرسد در حالي که براي توان راکتيو که عموما از تغيير جريان تحريک ژنراتور استفاده مي شود و هزينه توليد مشابه آن هزينه توليد انرژي را مي توان حساب کرد قابل محاسبه نيست لذا ممکن است شرکت.[7 فروشنده انرژي در ارتباط با بارهاي خاص متضرر گردد. ] 2 3 - بواسطه ميزان باالي نرخ سود و مشکالت مربوط به حريم خطوط در موارد خاص تا حد امکان از توسعه و احداث شبکه هاي توزيع جديد جلوگيري مي شود و در موارد متعدد سعي شده تا با استفاده از وسايل کنترل توان راکتيو و افزايش ظرفيت توان انتقالي خطوط را افزايش دهند[ 7]. - بواسطه مصرف روز افزون وسايل الکترونيکي و همچنين رشد صنايع با فرآيند پيوسته نياز به داشتن تغذيه با کيفيت باال افزايش يافته است. کنترل توان راکتيو يک عامل بسيار اساسي در حفظ کيفيت تغذيه مي باشد بخصوص براي جلوگيري از اغتشاشات ولتاژ. انواع معين از بارهاي صنعتي از جمله کوره هاي الکتريکي دستگاههاي حفاري و دستگاههاي جوشکاري با دريافت توان اکتيو و راکتيو از سيستم تغذيه تغييرات وسيع و سريعي را بر آن تحميل مي کنند که اغلب کاربرد لوازم تثبيت کننده ولتاژ نظير جبران کننده هاي توان راکتيو الزامي است[ 7]. 14
از نظر وزارت نيرو کوچک بودن ضريب توان هزينه هاي توليد مخارج سرمايه توزيع و انتقال گذاري و نگهداري تجهيزات در شبکه توليد برق را افزايش مي دهد. براي محاسبه در مخارج اين مجاورت کنتور اکتيو يک کنتور راکتيو نيز نصب مي گردد لذا هزينه هاي ناشي از ضريب توان کوچک به هزينه قبض هاي برق مصرف کننده گان اضافه مي شود. يکي از مزاياي جبران توان راکتيو اصالح ضريب توان مي باشد. جبران توان راکتيو يکي از ابزارهاي بهينه سازي هزينه انرژي و برگشت سريع سرمايه است. در صورت انتقال توان راکتيو از ژنراتور به بار ژنراتورها و شبکه هاي توزيع قادر نخواهند بود در ضريب بهره کامل کار کنند و کنترل ولتاژ در سيستم تغذيه بسيار مشکل خواهد شد[ 9]. 4-1 -اهداف جبران سازي بار جبران بار عبارت است از مديريت توان راکتيو به منظور بهبود کيفيت تغذيه در سيستمهاي قدرت[ 7]. در جبران بار سه هدف عمده مورد نظر است : -1-4-1 1 اصالح ضریب توان بدين معنا که توان راکتيو مورد نياز بار بجاي توليد در محل نيروگاه و انتقال در طول شبکه در محل بار توليد شود. اگر ضريب توان کمتر از يک باشد توان کوچکتر از توان ظاهري خواهد بود. در نتيجه جرياني که بايد تحويل داده شود بزرگتر از حالتي است که ضريب توان يک است حتي اگر توان متوسط در هر دو حالت يکسان تحويل گردد. تنها توان واقعي در تبديل انرژي مفيد است و جريان اضافي نشان دهنده اتالف است. هاي توزيع شرکت برق نمي توانند بدون هزينه اضافي جريان بيشتري تحويل دهند در نتيجه به نفع شرکت برق و مشتريان آن است که بارهاي اصلي سيستم تا حد امکان داراي 15 اثرات اصالح ضريب توان در پيوست شماره 1 آمده است.
ضريب قدرت نزديک به يک باشند. تعرفه هاي برق همواره مشتريان صنعتي با ضريب بهره پايين را جريمه مي نمايند و اين امر سبب توسعه سيستمهاي اصالح ضريب توان شده است[ 7 ]. -2-4-1 2 بهبود پروفیل ولتاژ در حضور بارهايي که توان مصرفي متغير دارند تنظيم ولتاژ بسيار اهميت دارد. لذا شرکت هاي توليد کننده موظف اند ولتاژ تغذيه را در حد مجاز نگه دارند. البته با افزايش تعداد و اندازه واحدهاي توليد کننده برق نيز مي توان پروفيل ولتاژ را بهبود بخشيد اما اين روش سبب افزايش سطح اتصال کوتاه و مقدار نامي کليدها مي شود در حالي که استفاده از جبران کننده هاي توان راکتيو باصرفه تر است چون اثري بر سطح اتصال کوتاه نداشته و قابليت انعطاف بيشتري نسبت به مولد ها دارند[ 7 ]. از جمله عواملي که سبب بروز تغييرات ولتاژ مي شوند : كاهش ولتاژ که راهاندازي موتورهاي بزرگ عملکرد نادرست برخي از بارهاي حساس و بروز خطا برروي بخشهايي از سيستم و... ميتوانند از عوامل ايجاد اين پديده باشند. افزایش ولتاژ که ميزان آن بهنگام وقوع اتصال کوتاه در سيستم تابعي از محل خطا امپدانس سيستم و نحوة اتصال زمين سيستم ميباشد. بطور مثال چنانچه سيستمي زمين نشده باشد )يا در جايي که ترانسفورماتور با اتصال مثلث 1/73 داريم( در اثر بروز اتصال کوتاه برروي يکي از فازها ولتاژ فازهاي سالم ممکن است به پريونيت 1/25 3 برسد. همچنين يک سيستم چهارسيمه با اتصال زمين متعدد مي تواند تا مقدار باالتر از پريونيت افزايش ولتاژ داشته باشد[ 4]. 3-4-1 -متعادل كردن بار سيستمهاي قدرت AC براي عملکرد متعادل طراحي شده اند عملکرد نا- متعادل منجر به ايجاد مؤلفه هاي صفر و منفي مي گردد که اثرات مخربي چون افزايش تلفات اضافي موتورها و مولدها گشتاور نوساني در ماشينهاي AC افزايش ريپل در يکسوکننده ها اشباع ترانسفورماتور جريان 16 2 استانداردهاي عدم تعادل ولتاژ در پيوست شماره 2 آمده است. اثبات اين موضوع در پيوست شماره 3 آمده است.
اضافي در سيم نول و... را بدنبال خواهد داشت. همچنين در شرايط نا متعادل مؤلفه هامونيک سوم در سيستم قدرت ظاهر مي- شود[ 7 ]. نامتعادلي ولتاژ به شرايطي اطالق مي گردد که مقادير دامنه هاي ولتاژ سه فاز با يکديگر متفاوت بوده و يا اختالف زاويه 124 درجه بين فازها وجود نداشته باشد. منشأ اصلي ايجاد عدم تعادل ولتاژ وجود بارهاي تکفاز در شبکه و توزيع غير يکنواخت آن ها روي سه فاز مي باشد. از ديگر داليل ايجاد عدم تعادل ولتاژ سوختن فيوز يکي از فازهاي سيستم تغذيه يا وجود کوره هاي القايي در جمع مصرف کنندگان عادي مي باشد. شبکه هاي توزيع معموال به خاطر حجم زياد بارهاي تک فاز دچار نامتعادلي مي شوند. جريان خط نامتعادل منجر به افت ولتاژ نامتعادل در سيستم توزيع مي شود و درنتيجه ولتاژ نيز نامتعادل خواهد شد. ولتاژ نامتعادل از جهات مختلف شبکه را تحت تأثير قرار مي دهد. عدم تعادل قابل تأثيرات تواند مي ولتاژ مالحظه اي در ژنراتورها بوجود آورد. همچنين اين پديده اثرات حرارتي نامناسبي را روي برخي تجهيزات شرکت برق و مشترکين مانند موتورها و ترانسفورماتورها ايجاد مي نمايد که ممکن است موجب صدمه ديدگي اين تجهيزات شود. جهت بررسي اثرات نامتعادلي ولتاژ مي توان به موارد زير اشاره نمود: 1 -در ترمينال موتورها جريان نامتعادلي از 6 تا 14 برابر نامتعادلي ولتاژ افزايش پيدا مي کند لذا اضافه جرياني در ترمينالهاي موتور ايجاد شده که موجب افزايش دما و کاهش عمر عايقي موتور مي- شود. ( به ازاي هر 14 درجه افزايش دما عمر عايقي سيم پيچها نصف مي شود ([ 14 و 11 ]. -وقتي ولتاژ يک درصد نسبت به مقدار نامي افزايش مي يابد تلفات هسته 5 ترانسفورماتور 2 درصد افزايش مي يابد[ 12]. 3 -در ترانسفورماتورهاي قدرت بزرگ شار ناشي از ولتاژهاي نا متقارن ممکن است هسته آهني را ترک کنند و وارد فضاي داخل ترانسفورماتور شوند. اين امر موجب القاء جريان الکتريکي در بخشهاي فلزي داخل ترانسفورماتور شده و منجر به افزايش موضعي درجه حرارت مي گردد[ 11 و 12 ]. 17
فصل دوم معرفي جبران كننده هاي توان راكتیو 1-2 -مقدمه بواسطه پيشرفت روز افزون وسايل الکترونيکي و همچنين رشد صنايع نياز به داشتن تغذيه با کيفيت باال افزايش يافته است. کنترل توان راکتيو يک عامل بسيار اساسي در حفظ کيفيت تغذيه مي باشد بخصوص براي جلوگيري از اغتشاشات ولتاژ. انواع معين از بارهاي صنعتي از جمله کوره- هاي الکتريکي دستگاههاي حفاري و دستگاههاي جوشکاري با دريافت توان اکتيو و راکتيو از سيستم تغذيه تغييرات وسيع و سريعي را بر آن تحميل مي کنند که اغلب کاربرد لوازم تثبيت کننده ولتاژ نظير جبران کننده هاي توان راکتيو الزامي است[ 13]. 2-2- جبران كننده ایده آل جبران کننده ايده آل وسيله ايي است که در محل بار نصب مي شود و سه وظيفه عمده را بر عهده دارد: ضريب توان را به مقدار يک تصحيح مي کند تغييرات ولتاژ را حذف مي کند o o 18
o جريانها و ولتاژهاي سه فاز را متعادل مي کند )جبران کننده ايده آل در حذف اعوجاج ناشي از هارمونيک که در جريان يا ولتاژ تغذيه وجود دارد نقشي ندارد و اين وظيفه بر عهده فيلتر ها مي باشد( همچنين جبران کننده ايده آل نبايد خود توليد هارمونيک کند. از طرفي به پاسخهاي سه گانه فوق بطور لحظه ايي عمل مي کند[ 7 ]. لذا بايستي مشخصات زير را داشته باشد : -بر طبق نيازمندي بار مقدار متغير و قابل کنترل توان راکتيو را بدون تأخير فراهم نمايد. -در ترمينال خودش مشخصه ولتاژ ثابتي را ارائه نمايد. -قادر باشد در سه فاز بطور مستقل عمل کند. 1 2 3 3-2- اصول جبران سازي توان راكتیو در مدار هاي خطي توان راکتيو به صورت ترکيبي از توان لحظه اي با فرکانس 144 يا 124 هرتز 64 54 که در يک سيستم يا هرتز تعريف شده گردد. مي ظاهر توان راکتيو توليد شده توسط منبع تغذيه ac در يک چهارم سيکل در خازن و يا راکتور ذخيره شده و يک چهارم سيکل بعدي به منبع تغذيه برگشت داده مي شود. به عبارت ديگر توان راکتيو ما بين منبع و مصرف کننده خازني يا سلفي 64 با فرکانسي برابر با دو برابر فرکانس نامي سيستم نوسان مي کند) 54 هرتز(. يا به همين دليل با استفاده از توليد کننده توان راکتيو بدون اينکه نوساني بين منبع و بار وجود داشته باشد توان راکتيو جبران گرديده و از اين رو ولتاژ سيستم به پايداري مي رسد. جبران سازي توان راکتيو مي تواند با استفاده از توليد کننده هاي توان راکتيو که به صورت سري يا موازي به يکديگر متصل شده اند انجام گيرد. اساس هردو نوع جبران سازي موازي و سري در صفحات بعد توصيف گرديده است[ 5 ]. 1-3-2- جبران سازي موازي AC شکل 2-2 تأثيرات نظري و عمده جبران سازي توان راکتيو بر روي يک سيستم را نمايش مي دهد. که شامل يک منبع با ولتاژ V 1 يک خط انتقال توان و يک بار القائي نمونه مي باشد. شکل 1-2 سيستم بدون جبران ساز همراه با دياگرام فازوري آن را نشان مي دهد. 19
V1 X V2 Sourse R load I<Ф I Q I P I Ф δ V2 R.I jx.i V1 شکل 1-2 - اصول جبران موازي در یك سیستم ( AC بدون جبران كننده توان راكتیو([ 11] V1 X V2 Sourse R I<Ф load I P I Q I P δ V1 jx.ip I Q Ф a) V2 R.Ip شکل 2-2 - اصول جبران موازي در یك سیستم AC )جبران كننده موازي با یك منبع جریان([ 11] Ip در دياگرام فازوري زاويه فاز جريان وابسته به بار مي باشد به اين معني که جريان با ولتاژ بار V 2 هم فاز مي باشد. زماني که بار القائي باشد نياز به توان راکتيو دارد از اين رو الزم است منبع آن را تامين کند و اين موجب افزايش جريان توليدي توسط ژنراتور و انتقال در مسير خطوط انتقال مي- گردد. اگر توان راکتيو در نزديکي بار توليد گردد جريان خط به حداقل مقدار خود مي رسد تلفات خط کاهش مي يابد و رگوالسيون ولتاژ در ترمينال هاي بار بهينه مي گردد[ 18]. اين عمل از سه طريق امکان پذير مي باشد: 24